Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/443-535/09/AK
z 10 września 2009 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Interpretacje podatkowe
 

Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
ITPP2/443-535/09/AK
Data
2009.09.10



Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy


Temat
Podatek od towarów i usług --> Zakres opodatkowania --> Przepisy ogólne --> Czynności opodatkowane


Słowa kluczowe
czynności niepodlegające opodatkowaniu
koszty zastępstwa procesowego
podatek od towarów i usług


Istota interpretacji
Opodatkowanie zasądzonych kwot z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.



Wniosek ORD-IN 2 MB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2009 r. (data wpływu 2 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zasądzonych kwot z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – jest nieprawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 2 lipca 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zasądzonych kwot z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.


W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Spółdzielnia jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W związku z niepłaceniem czynszów przez osoby zamieszkujące w Jej zasobach kieruje przeciwko nim pozwy do sądu, w efekcie których wydawane są nakazy zapłaty należności głównej z odsetkami, kosztów sądowych, kosztów zastępstwa procesowego. Podmiotem, na rzecz którego zasądzane są koszty jest Spółdzielnia. Zasądzone należności wpływają na konto Spółdzielni przeważnie w wielu ratach dzięki egzekucji komorniczej. Zdarza się, że w ogóle nie wpływają na skutek umorzenia postępowania komorniczego z uwagi na brak możliwości egzekucji. Spółdzielnia współpracuje z kancelarią prawną, która zgodnie z umową otrzymuje 85% (brutto) zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego. Spółdzielnia okresowo przedstawia kancelarii wykaz kwot, które wpłynęły, a ta wystawia fakturę VAT na 85% tych wpłat brutto.


W związku z powyższym zadano następujące pytania:


  1. Czy Spółdzielnia powinna kwoty z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, które wpływają, uznać jako obrót od całości, czy od 15% i naliczyć podatek należny, czy w ogóle nie musi opodatkować otrzymanych kwot z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego...
  2. Jeżeli Spółdzielnia powinna odprowadzać podatek od otrzymanych wpływów z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, to jaka jest data powstania obowiązku podatkowego - data wpływu środków, czy data pozyskania wiadomości o zasądzeniu takich kosztów...


Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, które wpływają do Spółdzielni, powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług w całości. Spółdzielnia powinna naliczać od otrzymanych wpłat podatek należny. Równocześnie kancelaria prawna wystawia fakturę VAT za zastępstwo procesowe, w której występuje podatek naliczony. W sytuacji, gdyby kancelaria prawna pobierałaby 100% kosztów zastępstwa procesowego, podatek naliczony i należny byłyby sobie równe. Natomiast w przypadku, gdy kancelaria wystawia fakturę na 85% kosztów, Spółdzielni przysługiwałoby prawo odjęcia podatku odpowiednio w takiej części, co oznacza, że z pozostałej kwoty 15% (brutto) kosztów zastępstwa procesowego podatek należny zostałby odprowadzony do urzędu skarbowego.

Odnośnie daty powstania obowiązku podatkowego, Spółdzielnia stoi na stanowisku, że powstaje on w chwili wpływu środków finansowych.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.


Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


W przepisie art. 8 ust. 1 ustawy zdefiniowano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:


  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.


W powyższym przepisie przyjęto zatem generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, iż definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Określeniem „usługi” w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług objęto obszerny krąg czynności, obejmujący swym zakresem zarówno czynności określone przez stosowne klasyfikacje statystyczne, jak i cały szereg innych świadczeń, które nie są ujęte w tych klasyfikacjach.


W powołanej ustawie nie określono co należy rozumieć pod pojęciem odpłatności (wynagrodzenia), które powoduje, że dostawa towarów lub świadczenie usług stają się czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Niemniej jednak, w oparciu o orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przyjmuje się, że określając pojęcie "wynagrodzenie" należy uwzględnić następujące zasady:


  • konieczny jest bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem - będącym świadczeniem wzajemnym,
  • dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności.


Stosownie do brzmienia art. 98 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.), strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Zgodnie z § 2 ww. artykułu, do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (§ 3 ww. artykułu).

W myśl § 4 ww. artykułu, wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w związku z pozwami kierowanymi przez Spółdzielnię do sądu przeciwko niepłacącym czynszu mieszkańcom, orzeczeniem sądu wydawane są nakazy zapłaty należności głównej z odsetkami, kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego. Podmiotem, na rzecz którego zasądzane są koszty, jest Spółdzielnia i to na Jej konto one wpływają. Spółdzielnia współpracuje z kancelarią prawną, która zgodnie z umową otrzymuje 85% zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego (brutto). Spółdzielnia okresowo przedstawia kancelarii wykaz kwot, które wpłynęły, a ta wystawia fakturę VAT na 85% tych wpłat brutto.

Z powyższego wynika, iż pomiędzy Wnioskodawcą, a kancelarią prawną istnieje stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne. Prowadzenie spraw sądowych przez kancelarię w ramach zawartej z Wnioskodawcą umowy, stanowi reprezentowanie strony przez radcę prawnego (adwokata) z wyboru. To stosunek umowny określa wzajemne prawa i obowiązki stron. Ponadto występuje określony, bezpośredni związek zależności z kancelarią prawną, który skutkuje wypłatą wynagrodzenia dla zleceniobiorcy za świadczone usługi prawne. Ten bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a kwotą wynagrodzenia wypłacaną przez Spółdzielnię za to świadczenie, decyduje o tym, że przez kancelarię prawną wykonywane są usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy.

Analizując przedstawiony we wniosku stan faktyczny w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, iż w związku z otrzymaniem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych wyrokiem sądu, po stronie Spółdzielni nie zachodzi żadna z czynności objętych dyspozycją przepisu art. 5 ust. 1 ustawy, która podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Strona, wobec której zasądzono zwrot kosztów zastępstwa procesowego, ma obowiązek wpłacić je na podstawie posiadanego prawomocnego wyroku sądu. Należność ta stanowi wynagrodzenie radcy prawnego (adwokata) za nakład wniesionej pracy, jest więc wynagrodzeniem za świadczoną usługę. Jedynie radca prawny (adwokat), jako świadczący usługę pomocy prawnej na zlecenie Wnioskodawcy w postaci zastępstwa procesowego, zobowiązany jest opodatkować wykonywane przez siebie czynności podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca w przedstawionych okolicznościach faktycznych jest nabywcą usługi, a płatnikiem strona, od której wyegzekwowana zostanie należność.

Wobec uznania stanowiska Wnioskodawcy za nieprawidłowe i przesądzenia w niniejszej interpretacji, iż w związku z otrzymaniem zasądzonego wyrokiem sądu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, po stronie Spółdzielni nie zachodzi żadna z czynności objętych dyspozycją przepisu art. 5 ust. 1 ustawy, która podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, udzielanie odpowiedzi na drugie pytanie zawarte we wniosku, w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu, stało się bezprzedmiotowe.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.



doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj