Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-1.4514.608.2016.1.MPu
z 5 stycznia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z daty wpływu do Biura – 10 listopada 2016 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania tytułem darowizny prawa wieczystego użytkowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2016 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania tytułem darowizny prawa wieczystego użytkowania

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim. Mąż Wnioskodawczyni planuje dokonać darowizny na rzecz Żony w zakresie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z prawem własności budynku posadowionego na tej nieruchomości. Na prawie użytkowania wieczystego są ustanowione dwie hipoteki umowne na rzecz banków jako zabezpieczenie kredytów przyznanych Mężowi Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w celu rozbudowy budynku posadowionego na nieruchomości pozostającej w użytkowaniu wieczystym.

Stroną umów kredytowych jest wyłącznie Mąż Wnioskodawczyni. Kredyty są udzielone wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez Męża Wnioskodawczyni.

Prawo użytkowania nieruchomości jest również obciążone służebnościami gruntowymi polegającymi na prawie przechodu i przejazdu oraz służebnością przesyłu, a także obowiązkiem utrzymania dróg i urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności. Prawa te będą obciążały nieruchomość również w momencie dokonywania darowizny.

Hipoteki, służebności i obowiązki określone powyżej są i będą w momencie dokonywania darowizny wpisane do księgi wieczystej.

W momencie zawarcia umowy darowizny Wnioskodawczyni nie przejmie od Męża jakichkolwiek długów i ciężarów albo zobowiązań, związanych z kredytami bankowymi czy prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Jedynym podmiotem zobowiązanym do spłaty kredytów pozostanie Mąż Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy przekazanie Wnioskodawczyni prawa użytkowania wieczystego nieruchomości na podstawie umowy darowizny będzie podlegało podatkowi od czynności cywilnoprawnych w zakresie dotyczącym hipotek umownych ustanowionych na rzecz banków jako zabezpieczenie spłaty kredytów udzielonych na rzecz prowadzonej przez Męża Wnioskodawczyni działalności gospodarczej?

  2. Czy przekazanie Wnioskodawczyni prawa użytkowania wieczystego nieruchomości na podstawie umowy darowizny będzie podlegało podatkowi od czynności cywilnoprawnych w zakresie dotyczącym służebności gruntowych, służebności przesyłu i obowiązku utrzymania dróg i urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności obciążających prawo użytkowania wieczystego nieruchomości?

Ad. 1. Zdaniem Wnioskodawczyni czynność cywilnoprawna w postaci umowy darowizny prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w zakresie dotyczącym hipotek umownych ustanowionych na rzecz banków z tytułu kredytów udzielonych Mężowi Wnioskodawczyni na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ad. 2. Zdaniem Wnioskodawczyni czynność cywilnoprawna w postaci umowy darowizny prawa użytkowania wieczystego w zakresie dotyczącym służebności gruntowych, służebności przesyłu i obowiązku utrzymania dróg i urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności obciążających prawo użytkowania wieczystego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Przywołując art. 1 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych Wnioskodawczyni wskazała, że ustawa o podatku od czynności cywilno prawnych zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje, że podatkowi podlegają umowy darowizny wyłącznie w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Wnioskodawczyni otrzyma darowiznę w postaci prawa użytkowania wieczystego nieruchomości obciążonego dwiema hipotekami ustanowionymi na rzecz banków z tytułu kredytów udzielonych Mężowi Wnioskodawczyni na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz służebnościami gruntowymi przejazdu, przechodu oraz służebnością przesyłu, a także obowiązkiem utrzymania dróg i urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności.

Wnioskodawczyni wskazuje, że pomimo zawartej umowy darowizny jej Mąż pozostanie jedynym podmiotem zobowiązanym do spłaty kredytów zabezpieczonych hipotecznie. W momencie dokonywania darowizny Wnioskodawczyni nie stanie się stroną umów kredytowych ani nie przystąpi w żaden sposób do długu zaciągniętego przez Wnioskodawcę. Nie przejmie również w żaden inny sposób długów, ciężarów i zobowiązań Męża związanych z umowami kredytowymi. Tym samym Wnioskodawczyni nie będzie podmiotem odpowiedzialnym osobiście za spłatę kredytów, a będzie nim wyłącznie jej Mąż. W ocenie Wnioskodawczyni oznacza to, że nie dojdzie do powstania przesłanek opodatkowania wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnośnie ograniczonych praw rzeczowych obciążających prawo użytkowania wieczystego tj. służebności gruntowych, służebności przesyłu oraz obowiązku utrzymania dróg i urządzeń a także hipoteki, wskazać należy, że zgodnie z poglądami wyrażonymi w doktrynie ciężary mające charakter rzeczowy, a nie osobisty, do których zaliczają się służebności gruntowe i hipoteka nie wchodzą w zakres pojęcia „ciężar” użytego w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Należy bowiem wskazać, że w przepisie tym mowa jest wyłącznie o ciężarach przejętych przez obdarowanego na mocy umowy darowizny, podczas gdy w przypadku ograniczonych praw rzeczowych obdarowany ich nie przejmuje mocą czynności cywilnoprawnej; ciężary te stają się ciężarami obdarowanego z mocy samego prawa ponieważ są związane z prawem użytkowania wieczystego oraz obciążają każdoczesnego użytkownika wieczystego, który ma obowiązek „znoszenia” tych obciążeń. Wnioskodawczyni również nie będzie mogła na mocy umowy darowizny nie przyjąć hipoteki czy służebności obciążających prawo użytkowania wieczystego, które będzie darowane przez jej Męża. Prawa te przejdą na obdarowanego (Wnioskodawczynię) bez względu na to czy umowa darowizny będzie zawierała jakiekolwiek postanowienia w tym względzie czy też nie. W związku z tym uzasadniony jest pogląd, że w powyższym zakresie nie dochodzi do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przykładem potwierdzającym stanowisko Wnioskodawczyni jest poniższy pogląd: „Długi i ciężary muszą mieć związek z przedmiotem darowizny, istnieć w momencie zawarcia umowy darowizny i zostać przejęte w drodze tej umowy. Jak wskazuje się w orzecznictwie i literaturze, chodzi wyłącznie o długi i ciężary mające charakter osobisty, nie rzeczowy (a zatem nie o hipotekę czy zastaw) (Filipczyk Hanna, „Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz”, Lex 2015).

Zarówno hipoteki, zabezpieczające spłatę kredytów Męża Wnioskodawczyni, jak i służebności gruntowe ustanowione na prawie użytkowania wieczystego są tzw. ograniczonymi prawami rzeczowymi i obciążają nieruchomość bez względu na to, kto jest jej właścicielem (odpowiednio: obciążają prawo użytkowania wieczystego bez względu na to kto jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości).

Zgodnie z art. 285 § 1 ustawy Kodeks cywilny: „Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).”

Art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2016 r., poz. 709) stanowi:

„W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).”

Jak wyraźnie wynika z powyższych przepisów, ograniczone prawa rzeczowe w postaci służebności i hipotek ustanawia się w stosunku do określonej nieruchomości, a nie na rzecz jej aktualnego właściciela czy użytkownika wieczystego. Tym samym pomimo zmiany użytkownika wieczystego prawa te nie wygasają, a pozostają nadal na danej nieruchomości (na prawie użytkowania wieczystego).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223, ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Jednakże w przypadku, gdy umowa darowizny, nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zatem w przypadku gdy w umowie darowizny (przez złożenie oświadczenia lub też poprzez dorozumienie) obdarowany nie przejmuje długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, to taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu.

Przedmiotowo istotnym elementem umowy darowizny nie jest bowiem przejęcie długów, ciężarów i zobowiązań darczyńcy.

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy.

Dlatego też należy przyjąć, że długi, ciężary i zobowiązania przejęte przez obdarowanego podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdy pozostają w związku funkcjonalnym z przedmiotem darowizny i które w związku z dokonaną darowizną obciążają obdarowanego. Przy czym chodzi tutaj o taki rodzaj przejętych przez obdarowanego długów, ciężarów czy zobowiązań, które dotyczą obciążeń osobistych darczyńcy a nie wyłącznie obciążeń rzeczowych czyli tych, które obciążają sam przedmiot darowizny.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że mąż Wnioskodawczyni planuje dokonać darowizny na rzecz żony w zakresie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z prawem własności budynku posadowionego na tej nieruchomości. Na prawie użytkowania wieczystego są ustanowione dwie hipoteki umowne jak również obciążenie służebnościami gruntowymi polegającymi na prawie przechodu i przejazdu oraz służebnością przesyłu, a także obowiązkiem utrzymania dróg i urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności. W momencie zawarcia umowy darowizny Wnioskodawczyni nie przejmie od męża jakichkolwiek długów i ciężarów albo zobowiązań, związanych z kredytami bankowymi czy prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Jedynym podmiotem zobowiązanym do spłaty kredytów pozostanie mąż Wnioskodawczyni.

Samo przejęcie przez Wnioskodawczynię (obdarowaną) prawa użytkowania wieczystego nieruchomości obciążonej hipoteką nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż przeniesienie w drodze darowizny prawa użytkowania wieczystego nieruchomości obciążonej hipoteką nie powoduje przejścia na nabywcę długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, które były przedmiotem zabezpieczenia hipoteki, z czym ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych wiąże powstanie zobowiązania podatkowego.

Także nie ma podstaw do powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku służebności gruntowej, przesyłu i obowiązku utrzymania dróg i urządzeń potrzebnych do wykonania tych służebności. Obciążenia te mają bowiem charakter rzeczowy.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawczynię w drodze umowy darowizny prawo użytkowania wieczystego nie będzie podlegało podatkowi od czynności cywilnoprawnych w zakresie dotyczącym ustanowionych na tym prawie hipotek oraz służebności gruntowych, służebności przesyłu i obowiązku utrzymania dróg i urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności obciążających prawo użytkowania wieczystego nieruchomości. Zarówno hipoteki, zabezpieczające spłatę kredytów męża Wnioskodawczyni, jak i służebności gruntowe i przesyłu ustanowione na prawie użytkowania wieczystego są tzw. ograniczonymi prawami rzeczowymi i obciążają nieruchomość a nie Wnioskodawczynię.

Należy stwierdzić, że opisana umowa darowizny nie będzie wiązała się z przejęciem przez Wnioskodawczynię długów, ciężarów i zobowiązań darczyńcy, w związku z tym umowa ta nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj